Rudolf Steiner bracht ons de ‘Esoterische Cyclus’ spoedig na de Kerstconferentie van 1923/1924. Dit markeerde het begin van de Eerste Klas van de Vrije Hogeschool voor Geesteswetenschap. Het betreft negentien meditaties of mantra’s en de voordrachten die Rudolf Steiner hierover hield. Deze zijn onlangs door Roel Munniks voortreffelijk in het Nederlands vertaald. Op een buitengewoon intieme manier leidt Steiner ons door de mantra’s die ons helpen bij onze innerlijke reis naar de geest. Zijn adviezen hoe deze te mediteren, zijn onmisbaar. Hetzelfde geldt voor zijn toelichtende bordtekeningen. Dit boek wil op een poëtische manier bijdragen aan het gevoelsbegrip rond deze rijke inhouden. Op persoonlijke wijze verwoordt de auteur zo zijn reis door de mantra’s en de begeleidende woorden van Rudolf Steiner. De personages in de tekst zijn een reiziger en diens al meer ervaren reisgezel, zijn alter ego. Ook treedt er een hoger wezen op, die hen beiden adviseert hoe de geestelijke wereld te betreden; hier benoemd als ‘de Stem van het Ik’. Dit wezen toont ons wie wij werkelijk zijn en staat hiermee voor het hogere of ware Ik van zowel reiziger als gezel. De reisgesprekken gaan over de essentiële en zeker ook existentiële stappen, die de mens-op-weg moet durven zetten. Een tiental ‘overdenkingen’ is toegevoegd om aangedragen thema’s nader toe te lichten. Drie ‘liederen’, aan het begin, in het midden en aan het eind, illustreren weer op een andere manier de weg die we kunnen gaan in de zoektocht naar de geest. Maarten Ploeger (1944) is fysisch geograaf en werkte als leraar aan de Geert Groote School/College Amsterdam.

Een treffende inzage in de gebruiken en verschillende leefwijzen van het Joodse volk op het keerpunt der tijden laat de veelsoortige betrekkingen zien tot het mysterie van Golgotha. Over de toenmalige religieus-politieke groeperingen, hun verhouding tot Christus Jezus en hun blijvende invloeden tot in de huidige tijd. Over de leerjaren van Jezus van Nazareth bij de Essenen als voorbereiding op het verschijnen van de Christusgeest op aarde.

'Het laatste avondmaal' beschrijft de laatste fase in het leven van een oudere man. Onvrijwillig opgenomen in een verzorgingstehuis ervaart hij de radicale vervreemding en moet hij zijn leven loslaten.Dan gaat hij over de drempel en komt in een andere wereld. Daar kan hij zijn leven verwerken en komt hij tot een nieuw perspectief voor een volgend leven.Adriaan Bekman is gefascineerd door de menselijke ziel. Hoe komt die ziel tot vervulling en hoe gaat die ziel over de drempel van geboorte en dood?

Dorian Schmidt beschrijft een reeks praktische oefeningen die kunnen leiden tot een uitbreiding van de perceptie van de levende natuur. Hij beschrijft de methodologische basis ervan en geeft voorbeelden van waarnemingen op het gebied van vormkrachten.

Volgens antroposofisch-menskundige gezichtspunten is Johannes de evangelist een eenmalige verschijning: een wezen geweven uit de geestelijke wezensdelen van de representanten van twee mensheidsstromingen, de Kaïn- en de Abelstroom. Maar deze chymische verbinding kwam tot stand onder de directe inwerking van Christus bij de opwekking van Lazarus-Johannes, en wel als levend symbool, als oerbeeldachtige voorafspiegeling van menselijke volmaaktheid. De vereffening tussen de stromingen was daarmee niet zelf verkregen en daarom ook niet blijvend. Na het keerpunt der tijden scheiden de representanten van de Kaïn- en Abelstroom weer van elkaar. Daaruit ontstaat een even unieke missie voor hen: niet alleen een bovenpersoonlijke, maar ook een persoonlijke. Die bestaat erin om de verbinding die ze eens op het keerpunt der tijden hadden, nu opnieuw maar bewust door vele incarnaties heen, zelfstandig en daarmee blijvend tot stand te brengen. Wat deze geleidelijk en voor een deel ook smartelijk te verwerven toenadering tot het broederlijke complementair voor de afzonderlijke ziel betekent, wordt hier op een voorzichtig tastende manier beschreven aan de hand van de abelitische individualiteit - een intieme blik in de persoonlijke lotsweg van Rafaël en Novalis vanuit een tot nu toe nog nooit vertoond perspectief.

Kim Lapré (1936-2017), vrijeschoolleraar voortgezet onderwijs, gaf aan verschillende vrijescholen les in economie, wiskunde, aardrijkskunde en religieuze oriëntatie. 'In de oudheid werden tempels, bijvoorbeeld in Egypte, omgeven door een hoge muur omdat ze alleen toegankelijk waren voor bepaalde mensen. Bij de ingang van zo'n tempel stonden twee zuilen, in Egypte waren dat de obelisken. Deze hadden een diepe betekenis. De twee zuilen stonden daar als beeld voor de twee grote stromingen die werkzaam zijn in de ontwikkeling van mens en mensheid. De ene stroming is werkzaam vanuit het geestelijke gebied van het voorgeboortelijke, dus vanuit het verleden. De andere stroming werkt vanuit de toekomst, vanuit het leven dat volgt na de dood. Rudolf Steiner spreekt in de tweede en derde voordracht van de Algemene Menskunde over deze twee stromingen als de twee krachten, die werkzaam zijn in de ziel van de mens. Hij gebruikt daarvoor de termen antipathie en sympathie.' Dit is het begin van een reeks interessante bijdragen die de schrijver in de loop van een aantal jaren heeft gegeven aan het werk van godsdienstleraren. Het geeft een verrassend zicht op de verschillende onderwerpen en nieuwe inspiratie om in het dagelijks werk met leerlingen en pupillen te gebruiken.

De mogelijkheid om historische gebeurtenissen, bijvoorbeeld uit het begin van de christelijke jaartelling, in een innerlijk beleven als reëel mee te maken, respectievelijk je daarin in te leven, zoals dat mogelijk was sinds het optreden van de wondtekenen (2004), stelde Judith von Halle in staat om als ooggetuige te berichten over beslissende historische feiten. Zij was al sinds jaren vertrouwd met de antroposofie en daarom vertelde zij hier niet alleen over, maar bracht ook geesteswetenschappelijke verbanden aan. Naast inmiddels 25 boeken werden veel voordrachten gehouden en seminars gegeven. Veel van wat in deze bijeenkomsten is behandeld werd schriftelijk verwerkt en gepubliceerd – maar lang niet alles. Met de nieuwe reeks waarvan dit de eerste uitgave is, zullen ook bewaard gebleven notities uit de veelheid van vroegere voordrachten worden uitgegeven. Als eerste titel verschijnt met opzet een tweetal voordrachten over de Apocalyps die Judith von Halle in 2003 heeft gehouden in het Rudolf Steiner Haus in Berlijn. Dat we de reeks openen met deze voordrachten hangt samen met het feit dat Judith von Halle van 2014 tot 2016 in Dornach een seminar heeft gehouden over de ­Apocalyps. Daarin heeft zij in meer dan dertig inleidingen en voordrachten eigen onderzoeksresultaten naar voren gebracht over de nog steeds verregaand verhulde inhouden van de Apocalyps. Omdat het wezenlijke, namelijk geesteswetenschappelijke aandeel van haar christologische boeken steevast wordt genegeerd – met de bewering dat haar resultaten berusten op ‘somnambule’ bewustzijnstoestanden van een gestigmatiseerde, laten de voordrachten uit de tijd vóór de stigmatisatie de fundamentele, antroposofisch-methodische aanpak zien, zoals die door haar altijd al gehanteerd is – onafhankelijk van de vermogens die er later nog bijgekomen zijn.

Deel I: de vlindermeditatie De vlindermeditatie, een wilsmeditatie, werd door Rudolf Steiner in 1923 gegeven in een kritieke historische situatie; ook voor ons is dit nu heel actueel. Uiteraard moet een meditatie worden gedaan en niet worden uitgelegd; maar een beschouwing als deze in het eerste deel, waarin motieven in het blauwe venster van het eerste Goetheanum alsook het verhaal van de tempellegende erbij worden betrokken om tot begrip te komen, kan een hulp zijn om deze moeilijk toegankelijke meditatie ook uit te voeren. Deel II: beproevingen van de ziel aan de afgrond Het tweede deel wordt misschien pas bij nader inzien herkenbaar als een actueel heel belangrijke meditatie-inhoud. Hij biedt allereerst een hulp om de evangelietaal op de juiste manier te begrijpen. Hoe essentieel dit is, zie je vooral wanneer ze verkeerd wordt geïnterpreteerd, zoals bij de grondlegging van het institutionele christendom. Andere evangeliewoorden openbaren hun occulte betekenis überhaupt alleen aan diegene die de imaginatieve mysterietaal begrijpt. Dit wordt ontstellend duidelijk aan het voorbeeld van de drievoudige verloochening van de apostel Petrus. Zijn zielsbeproevingen en inwijdingsbelevenissen worden ook met de Grondsteenspreuk en de vlindermeditatie belicht.

Wat ligt ten grondslag aan het Sars-CoV-2-virus en de daardoor ontstane pandemie? – Allemaal alleen maar hysterie? In het streven om een antwoord te geven op deze vraag met behulp van de antroposofische geesteswetenschap gaat Judith von Halle in twee brieven grondig in op talrijke aspecten: - Waardoor is het virus ontstaan? - Waarom en hoe werkt het op mensen? - Wat zijn de symptomen en karakteristieke pathogenetische verschijnselen van COVID-19? - Waarom treden deze op? - Wat zijn de spirituele oorzaken voor het ontstaan van de coronaviruspandemie? - Welke maatregelen kunnen worden genomen ter preventie en als therapie? - Wat betekent de crisis voor de mens op zielengebied en welke spirituele mogelijkheden kunnen daaruit voor de ziel ontstaan? In dit onderzoek wordt zichtbaar dat alleen al uit spirituele gronden de coronaviruspandemie een gebeuren is dat heel serieus genomen moet worden. De tweede brief gaat in op de sociale consequenties van de pandemie.

Dit derde deel met voordrachten van Judith von Halle bevat een samenstelling van nog niet eerder gepubliceerde voordrachten alsook artikelen over de christelijke jaarfeesten, waarin de lezer een stimulans kan vinden voor een eigen en bewustere verhouding tot de feesten. Een zwaartepunt ligt bij het overzicht van de feesten door het jaar heen en hun innerlijke onderlinge samenhang. In deze beschouwing vormt niet het paasfeest maar het kerstfeest de opmaat voor de ziel om door de kringloop van het jaar heen te gaan, waarvan het Michaëlfeest de culminatie vormt voor de ontwikkeling van de bewustzijnsziel. In een uitvoerige beschouwing wordt aan het pinkstergebeuren als ‘innerlijke leraar’ een bijzondere aandacht gegeven. De andere bijdragen zoals de paasparadox vullen deze heel gevarieerde suggesties aan voor het beleven van de jaarfeesten. – Het kerstgebeuren in de kringloop van de jaarfeesten – Het getuigenis van het Licht. Epifanie – Het mysterie van het kruissymbool – De paasparadox - Een beschouwing over Pinksteren – De Michaëlgroep in het eerste Goetheanum

Het thema ‘coronavirus’ splijt de mensheid in twee grote controversiële kampen, vooral in de westerse wereld. Na anderhalf jaar pandemie zijn er zelfs binnen familie- en voormalige vriendenkringen kloven ontstaan die nauwelijks nog door dialogen zijn te overbruggen. In deze bijdrage wordt erop gewezen dat oorzaak en oplossing van het probleem boven meningen uitgaan. Wat kan, wat moet de antroposofische geesteswetenschap hier doen? De inhoud van deze uitgave sluit aan bij het eerste deel over dit thema. In dit deel legt Judith von Halle het zwaartepunt op de geestelijke gezichtspunten van de volgende thema’s: – Sars-CoV-2 en het spirituele inzichtsprobleem van tegenwoordig. – Het geestelijk karakteristieke van het Sars-CoV-2-virus. Oorzaak en werking. – Het overbelaste wezensdelenorganisme van de mens. – De fysieke, psychische en geestelijke gevolgen van de covid-19-ziekte; long-covid en post-covid. – De scholingsweg naar ziel en geest en de werkingen daarvan. – De twee fundamentele wegen in de toekomst. – De zogeheten zwarte loges. De tweevoudige aanval op het Ik. – De inentingen tegen Sars-CoV-2 en het plan van de zwarte loges. – Een verrassend perspectief voor de geestesleerling. In het addendum: de uitleg van een gelijkenis uit het Lucas-evangelie.

Dertien momenten om stil te staan bij de ontwikkeling van onze eigen ziel. Dertien momenten ook om mogelijk te delen met anderen. Wij dringen dieper door in het wezenlijke van ons eigen bestaan, de zin daarvan. Wij geven meer ruimte aan bezinning in ons drukke dagelijkse bestaan. Ons ik kan in de ziel zijn huis betrekken en regie voeren over ons leven. Wij ontmoeten de ander en gaan de vraag van de ander zien. Zo scheppen wij mee aan een toekomst voor de mensheid.