Voor hulp bij leerproblemen – schrijven, lezen, rekenen – is enorm veel materiaal ontwikkeld. Wetenschappelijk onderzoek van de afgelopen zestig jaar heeft de aandacht gericht op de neurologische ontwikkeling van kinderen, wat de voorwaarde schept voor het leren op school. Van al dat werk moet met respect kennis worden genomen. Wat vrijeschoolpedagogie en de antroposofie extra kan bieden, is dat met de geestelijke realiteit van het kind, van de mens en van de wereld bij het pedagogische werk rekening wordt gehouden. Audrey McAllen ontwikkelde De Extra Les als pionier op dit gebied binnen de vrijeschoolbeweging. Haar boek werd bij iedere nieuwe editie weer aangevuld met nieuw materiaal. Als enige bron van inspiratie kende zij de aanwijzingen van Rudolf Steiner. Zelf had ze weinig opgeschreven over de manier waarop ze tot haar concept was gekomen. Tijdens veel gesprekken met Audrey McAllen en door eigen speurwerk kon Joep Eikenboom heel wat van de oorspronkelijke achtergronden bij de oefeningen terugvinden. Daarmee kan het werk met de oefeningen uit De Extra Les verdiept worden, en hopelijk zelfs verder de toekomst in worden gedragen.

De verhalen en sprookjes in dit boek zijn ontstaan tijdens het gaan van mijn levensweg op bekende en onbekende wegen, nieuwe wegen, gebaande en ongebaande wegen, omwegen en smalle hobbelige paadjes. De verhalen en sprookjes zijn ook ontstaan naar aanleiding van ontmoetingen, waarnemingen in de natuur, gesprekken over levensvragen en problemen, doormaken van een ziekte, biografie-en sprookjescursussen en het werk met vele groepen kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen. Leidraad was daarbij een zin uit De kleine prins van Antoine de Saint-Exupéry: ‘Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar, alleen met je hart kun je goed zien’. De verhalen en sprookjes kunnen een nieuw licht werpen op je levenservaringen. Beelden in verhalen en sprookjes kunnen je innerlijk sterken en kracht en troost geven doordat je ontdekt: zó kun je er ook naar kijken. Het labyrint is een bemoedigend beeld voor onze levensweg. Ondanks omwegen gaat de weg steeds verder. Maar je moet in beweging blijven en je regelmatig omkeren om te zien dat de weg in een andere richting verder gaat. Van Bert Voorhoeve (1940) verschenen eerder (bij uitgeverij Christofoor): Beelden als inspiratiebron, Op doorreis naar jezelf, Zicht op een nieuwe levensfase, Waar kom je vandaan en waar wil je heen?, Sprookjes zijn goud waard, Verhalen en sprookjes op de grens van leven en dood, Verhalen en sprookjes rond de geboorte en (bij uitgeverij De kleine prins) Luisteren naar bomen.

Het thema ‘coronavirus’ splijt de mensheid in twee grote controversiële kampen, vooral in de westerse wereld. Na anderhalf jaar pandemie zijn er zelfs binnen familie- en voormalige vriendenkringen kloven ontstaan die nauwelijks nog door dialogen zijn te overbruggen. In deze bijdrage wordt erop gewezen dat oorzaak en oplossing van het probleem boven meningen uitgaan. Wat kan, wat moet de antroposofische geesteswetenschap hier doen? De inhoud van deze uitgave sluit aan bij het eerste deel over dit thema. In dit deel legt Judith von Halle het zwaartepunt op de geestelijke gezichtspunten van de volgende thema’s: – Sars-CoV-2 en het spirituele inzichtsprobleem van tegenwoordig. – Het geestelijk karakteristieke van het Sars-CoV-2-virus. Oorzaak en werking. – Het overbelaste wezensdelenorganisme van de mens. – De fysieke, psychische en geestelijke gevolgen van de covid-19-ziekte; long-covid en post-covid. – De scholingsweg naar ziel en geest en de werkingen daarvan. – De twee fundamentele wegen in de toekomst. – De zogeheten zwarte loges. De tweevoudige aanval op het Ik. – De inentingen tegen Sars-CoV-2 en het plan van de zwarte loges. – Een verrassend perspectief voor de geestesleerling. In het addendum: de uitleg van een gelijkenis uit het Lucas-evangelie.

Het is het kernpunt van ons bestaan: de vraag naar de zin van het leven, ze houdt ons niet alleen bezig in de individuele levensloop, ze bepaalt ook het leven in het sociale organisme. Ook de vraag van de beroepskeuze hangt daarmee samen en daarna vaak de dramatisch opduikende vraag in het beroepsleven naar de zin van het werken (symptoom burn-out). Was het juist om te kiezen voor een ‘verdienstelijke’ baan en niet te luisteren naar de (misschien zachte) stem van een roeping? Waar komt eigenlijk een ‘roeping’ vandaan? Waarvandaan komen ‘aangeboren’ talenten en vermogens: gevolg van een genenloterij of een voorgeboortelijk levensplan? Heeft ieder mens een individuele levenstaak? De berichten van mensen die een bijna-doodervaring hadden, over een terugblik op het leven en een licht- of Christusverschijning, zijn als antwoorden te zien op zulke vragen. In het licht van de onherroepelijke dood krijgt de stervende ‘normaal gesproken’ geen tweede kans. In zo’n situatie zoekt men een troostend antwoord bij de religies. Meestal klinkt het dan: ‘eeuwig leven’ in de hemel of in de hel. Het verlossende antwoord is alleen te vinden in de ontwikkelingsgedachte, in het inzicht in reïncarnatie als voorwaarde om het eigen karma te begrijpen. Er ontstaat een bewustzijn voor de onsterfelijkheid van de zielenkern: vóór de geboorte en ná de dood. Na de dood begint meteen de verwerking van het afgelopen leven (terugblik, spijt, voornemens). En vóór de geboorte vindt de voorbereiding plaats van het levensplan met hulp van degene die Rudolf Steiner de ‘Heer van het karma’ heeft genoemd.

In dit boek beschrijven we essentiële dimensies van goed organiseren. We verkennen processen van organisatieontwikkeling en verandering. We geven aandachtspunten voor de adviseur en zijn/haar opdrachtgever. Dit doen we vanuit 50 jaar praktijkervaring, onderzoek, reflectie en documentatie in artikelen en boeken. We hebben in dit boek geprobeerd de wezenlijke elementen van goed organiseren, zoals we die zijn tegengekomen in vele jaren ervaring en praktijkonderzoek, op kernachtige wijze te verwoorden. Tevens hebben we voorbeelden beschreven die een en ander illustreren. In dialoog met anderen deze inhouden te verwerken is een geëigende werkwijze. Door in de eigen praktijk met deze gezichtspunten te werken, kan het eigen repertoire versterkt en mogelijk uitgebreid worden. Dat geldt zowel voor de adviseur als voor zijn/haar klant.

Dit derde deel met voordrachten van Judith von Halle bevat een samenstelling van nog niet eerder gepubliceerde voordrachten alsook artikelen over de christelijke jaarfeesten, waarin de lezer een stimulans kan vinden voor een eigen en bewustere verhouding tot de feesten. Een zwaartepunt ligt bij het overzicht van de feesten door het jaar heen en hun innerlijke onderlinge samenhang. In deze beschouwing vormt niet het paasfeest maar het kerstfeest de opmaat voor de ziel om door de kringloop van het jaar heen te gaan, waarvan het Michaëlfeest de culminatie vormt voor de ontwikkeling van de bewustzijnsziel. In een uitvoerige beschouwing wordt aan het pinkstergebeuren als ‘innerlijke leraar’ een bijzondere aandacht gegeven. De andere bijdragen zoals de paasparadox vullen deze heel gevarieerde suggesties aan voor het beleven van de jaarfeesten. – Het kerstgebeuren in de kringloop van de jaarfeesten – Het getuigenis van het Licht. Epifanie – Het mysterie van het kruissymbool – De paasparadox - Een beschouwing over Pinksteren – De Michaëlgroep in het eerste Goetheanum